OBSADA:

PIOTR BRAJNER
- Joseph Goebels – Minister Propagandy Rzeszy
- Fritz Sonnleitner – koncertmistrz
- kierownik Ekspedycji Bagażowej
- intendent Hasslinde

BARTŁOMIEJ POLLAK
-Hans Frank – Generalny Gubernator

ANNA BOBER
- Brigitte Frank

WOJCIECH TABIŚ
-Hans Rohr, dyrygent Filharmonii GG

DOBROMIŁA LEBIECKA
- Helena Olszewska, harfistka

JERZY ŁYSIŃSKI
- gestapowiec z Warszawy
- muzyk 2
- Ludwik Puget zatrzymany w łapance
- Hans Pfitzner – kompozytor niemiecki

MARCIN WRÓBEL
- muzyk
- kolega z Filharmonii

MAŁGORZATA SUCH
-koleżanka

PAWEŁ DACHOWSKI
- gestapowiec z kawiarni Plastyków

SŁAWOMIR BIEDROŃ
- Włodzimierz Ottman – zatrzymany w łapance
- pracownik
- muzyk 3

STANISŁAW DRUŻKOWSKI
- Hans Swarowsky, dyrygent Filharmonii GG
- Jan Gumowski zatrzymany w łapance

PAWEŁ SZARPAK
- Rudolf Hindemith – dyrygent Filharmonii GG

ANNA ZAWISZA
- solistka

KAMIL BARCZEWSKI
- Wilhelm Koppe – Wyższy Dowódca SS i Policji GG

KATARZYNA GURAN
- Tony Birkenmeyer – sekretarka Swarowskiego

MACIEJ DRUŻKOWSKI
- Emil Reindl – bibliotekarz Filharmonii GG

Narrator: JERZY TRELA

repertuar:

Część III - "Kłopoty z dyrygentami"

Scenariusz i reżyseria: JERZY ŁYSIŃSKI

Realizator dźwięku: SŁAWOMIR BIEDROŃ

Muzyka: MICHAŁ JURKIEWICZ

Dzieje Filharmonii GG to swoista kronika szaleństwa nazistowskich okupantów, którzy z jednej strony całkowicie deprecjonowali polską kulturę i polskie zdobycze cywilizacyjne, a z drugiej rabowali najcenniejsze dobra kultury polskiej i wykorzystywali polskich artystów do realizacji własnych propagandowych celów. Pomysłodawcą i opiekunem Filharmonii GG był Generalny Gubernator GG, Hans Frank. Utworzenie orkiestry GG było w większym stopniu efektem wygórowanych ambicji oraz osobistych, artystycznych aspiracji Franka, niż koniecznością realizacji spójnej polityki propagandowej okupanta. Hans Frank gardząc polskim narodem i narzekając na jego niewdzięczność, bez cienia zażenowania lubił przedstawiać się jako „król Polski”. Imponował mu blichtr i przepych, a w otoczeniu Wawelu, na którym zamieszkał, widział się w roli renesansowego władcy – mędrca, wojownika i mecenasa sztuki.

Na czele instytucji muzycznej, którą powołał do życia, umieścił trzech wybitnych niemieckich dyrygentów, których biografie daleko odstawały od wzorca narodowo- socjalistycznego artysty. Ich stosunek do polskich muzyków był pozytywny. Niejednokrotnie interweniowali u władz, ratując z kłopotów artystów zatrudnionych w Filharmonii GG lub ich rodziny. Otwartą do dziś kwestią pozostaje ocena moralna artystów, którzy podjęli pracę w instytucji okupanta. Część z nich została do tego zmuszona. Muzycy żydowskiego pochodzenia znaleźli w Filharmonii schronienie przed prześladowaniami, a przynależność do zespołu filharmonii ocaliła wiele osób przed wywózkami na przymusowe roboty. Bibliotekarz Filharmonii GG, Emil Reindl, wykazał się olbrzymią odwagą ratując instrumenty instytucji przed wywózką do Rzeszy. Po wojnie wyciągnięto konsekwencje wobec kilku muzyków, którzy zdaniem sądów i środowiska artystycznego posunęli się zbyt daleko w relacjach z niemiecką administracją lub zachowali się niegodnie.

Opowieść przedstawiona w słuchowisku, choć bazuje na faktach historycznych, nie jest dokumentem w pełnym tego słowa znaczeniu. Dialogi istniejących lub czasem tylko prawdopodobnych rozmów bohaterów słuchowiska stanowią artystyczną wizję autora scenariusza. Zgodne są jednak z wypowiedziami, poglądami i udokumentowanym przez historię zachowaniem przedstawionych w słuchowisku osób. Dla oddania dramatyzmu wydarzeń, w niektórych przypadkach nie trzymano się sztywno chronologii.

Realizatorzy słuchowiska mają nadzieję, że w prawdziwy i sugestywny sposób udało im się pokazać mało znany fragment dziejów artystów i kultury w Krakowie w tragicznych czasach drugiej wojny światowej.

Jerzy Łysiński

Na zdjęciu: Koncert orkiestry Filharmonii Generalnego Gubernatorstwa w hali maszyn elektrowni w Krakowie. Dyryguje Rudolf Erb. Narodowe Archiwum Cyfrowe.

Wersja do druku

Tworzenie stron - Fabryka Stron Internetowych Sp. z o.o. CMS - FSite