KONCERT ORATORYJNY

Muzyka Orfeusza i Eurydyki jest odzwierciedleniem reformatorskich idei Glucka. Wprowadza on tu znacznie większe niż poprzednio zróżnicowanie charakteru recytatywów, odrzuca schemat arii da capo i pustą wirtuozerię wokalnych partii, cechującą szkołę neapolitańską, zwiększa też znacznie rolę orkiestry oraz wzbogaca partie chóru i baletu, idąc w tym za tradycjami opery francuskiej – jednakże chóry i sceny baletowe mają u niego zawsze treściowe uzasadnienie i są wplecione bezpośrednio w tok akcji. W całości dzieła, w zestawieniu z innymi operami współczesnymi widać ogromne pogłębienie środków dramatycznego wyrazu oraz – bodaj że po raz pierwszy na gruncie muzyki operowej – bezpośrdenią zależność muzycznej formy poszczególnych numerów od treści odpowiedniej partii libretta. Orfeusz i Eurydyka Glucka istnieje w dwóch różniących się wersjach – wiedeńskiej w języku włoskim (wcześniejszej) i paryskiej w języku francuskim.

/Cytat za:  Józef Kański - Przewodnik operowy/

TREŚĆ:

Akt I.
Nad grobem Eurydyki Orfeusz i chór opłakują jej przedwczesną śmierć (Ah, se intorno). Orfeusz chce zostać sam (Chiamo mio ben cosi). Amor przynosi mu dobrą nowinę: jeżeli uda mu sie zyskać przychylność mocy piekielnych, Eurydyka doń powróci, pod warunkiem wszakże, iż nie spojrzy na nią póki nie znajdzie się  znowu wśród żywych (Gli sguardi trattieni). Orfeusz schodzi do Piekieł (Addio, o miei sospiri).
Akt II.
Chór piekielny wita Orfeusza nad brzegiem Styksu (Chi mai dell ’Erebo). Otoczony szalejącymi furiami (Taniec furii), tracki pieśniarz bezskutecznie próbuje wzruszyć swą skargą piekielne moce (Deh, placatevi con me). Zrozpaczony, uderza w struny swej liry (Mille pene). Jego śpiew porusza najokrutniejsze piekielne upiory (Ah, quale incognito).  Na Polach Elizejskich, otoczona baletem Szczęśliwych Cieni, Eurydyka zażywa kojących rozkoszy (Cet asile, aimable et tranquille). Orfeusz staje nagle w czarującej krainie (Che puro ciel). Eurydyka do niego powraca.
Akt III.
Orfeusz i Eurydyka przemierzają mroczne otchłanie, wspinając sie powoli ku światu żywych (Veni, segui i miei passi). Eurydyka nie pojmuje jednak, dlaczego małżonek odmawia jej nawet spojrzenia (duet: Vieni, appaga il tuo consorte). Czyni mu gorzkie wyrzuty (Che fiero tormento). Nie mogąc dłużej znieść jej cierpienia, Orfeusz odwraca się ku niej, ona zaś natychmiast ponownie oddaje ducha w jego ramionach. Rozpacz Orfeusza nic ma granic (Che faro senza Euridice). Nim jednak zada sobie śmierć, pojawia się Amor, powstrzymuje jego dłoń i raz jeszcze zwraca mu żywą Eurydykę (tercet: Trionfi Amore - L ’Arnour triornphe).

/Cytat za: Piotr Kamiński - Tysiąc i jedna opera/