MUSICA-ARS AMANDA

Na całym świecie możemy tak dziś, jak i dawniej spotkać entuzjastów opery – niezwykłego gatunku muzycznego, który narodził się ponad 400 lat temu we Włoszech.

Opera przez wieki zmieniała się tak, jak zmieniało się społeczeństwo i ogólne trendy w sztuce. Co jakiś czas wybuchały z jej powodu spory wśród publiczności i twórców. Kością niezgody była przede wszystkim zależność słowa i muzyki – ci, którzy na pierwszym miejscu stawiali kunszt wokalny i popis spierali się z tymi, dla których wartość nadrzędną stanowiła opowiadana historia i jej dramaturgia. Prawdziwymi mistrzami tego gatunku okazali się kompozytorzy, którzy umieli w genialny sposób „pogodzić” w operze muzykę i słowo. Wśród tych największych należy wymienić Monteverdiego, Mozarta, Wagnera, Verdiego czy wreszcie Pucciniego. Nietrudno zauważyć, że większość z nich to Włosi – opera i sztuka pięknego śpiewu (bel canto) bardzo długo pozostawała bowiem domeną twórców z Półwyspu Apenińskiego. Bardzo długo język włoski był wręcz „urzędowym” językiem opery. Dopiero w XIX wieku, na fali rodzących się tożsamości narodowych zaczęto tworzyć opery w i innych językach.

W różnych epokach pojmowano operę bardzo różnie: mniej lub bardziej poważnie, jako rozrywkę lub coś niemalże wzniosłego. Jej libretta (czyli tekst słowny) opowiadały najróżniejsze historie – od mitologii, poprzez historię i wielką literaturę aż po nawiązywanie do bieżących wydarzeń i kwestii społecznych. Jedno jednak nigdy się nie zmienia – w dobrym wydaniu opera, zarówno komiczna jak i poważna (seria), jest w stanie w poruszający, zupełnie inny niż w teatrze, sposób opowiedzieć prawdę o człowieku, jego marzeniach, namiętnościach, sile i słabościach.

Barbara Kalicińska, Maciej Jabłoński

(felieton Macieja Jabłońskiego na stronie www.filharmonia.krakow.pl)

  Katarzyna TOMALA – ukończyła klasę dyrygentury symfoniczno-operowej Mieczysława Gawrońskiego w Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu (2013). Swoje umiejętności dyrygenckie doskonaliła podczas kursów mistrzowskich prowadzonych przez Tadeusza Strugałę, dwukrotnie znajdując się w gronie wyróżnionych uczestników (Wrocław 2011, Kraków 2012); następnie na kursach mistrzowskich u Jina Wanga, Jormy Panuli, Marka Herona, Gabriela Chmury oraz Rafała Delekty (2013).
Katarzyna Tomala została półfinalistką konkursu Jeunesses Musicales International Conducting Competition w Bukareszcie (2013).
W 2013 r. w drodze konkursu została zaproszona przez Baltic Youth Philharmonic do wzięcia udziału w warsztatach oraz przygotowaniach jednego z koncertów Usedom Music Festival w charakterze asystenta Kristjana Järvi. Od 2014 r. jako asystent dyrygenta pracowała również z Christianem Vasquezem, Diego Navarro, Christianem Schumannem, Erikiem Ochsnerem, Frankiem Stroblem, Gabrielem Chmurą, Jackiem Kaspszykiem oraz Markiem Mosiem. Jako drugi dyrygent brała udział w przygotowaniu koncertu inaugurującego XVIII Międzynarodowy Festiwal Sztuki Wokalnej im. Ady Sari w Nowym Sączu, gdzie pod kierownictwem światowej sławy śpiewaka i dyrygenta Jose Cury wykonano II Symfonię „Zmartwychwstanie” Gustawa Mahlera.
Podczas 7. i 8. i 9. edycji Festiwalu Muzyki Filmowej w Krakowie miała możliwość współpracować z czołowymi kompozytorami tego gatunku takimi jak Hans Zimmer, Elliot Goldenthal, Dario Marianelli, Patrick Doyle, Trevor Morris, Daniel Licht, Jeff Beal, Ramin Djawadi, Jocelyn Pook, Harry Gregson-Williams oraz Heitor Pereira. W 2015 r. rozpoczęła współpracę muzyczną z Teatrem Wielkim w Poznaniu. Dzięki udziałowi w zainicjowanym przez Instytut Muzyki i Tańca programie „Dyrygent – rezydent” w sezonie artystycznym 2015/2016 pełniła funkcję dyrygenta- rezydenta Orkiestry Akademii Beethovenowskiej.
Dyrygowała takimi zespołami jak George Enescu Philharmonic Orchestra, Romanian Royal Camerata, Royal Northern College of Music Chamber Ensemble w Manchesterze, Orkiestrą Akademii Beethovenowskiej, Orkiestrą NFM Filharmonii Wrocławskiej, Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Szczecińskiej, Orkiestrą Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa Sinfonietta Cracovia, Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Kaliskiej, Akademicką Orkiestrą Symfoniczną z Wrocławia, Akademicką Orkiestrą Kameralną z Wrocławia, Sound Factory Orchestra, Stand-by Orchestra oraz wrocławskim chórem Misericordia. /fot. Alicja Pogłódek/
 

  Sylwia OLSZYŃSKA – absolwentka Wydziału Wokalno-Aktorskiego Akademii Muzycznej w Krakowie oraz Studiów doktoranckich na Wydziale Wokalno-Instrumentalnym Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego w Katowicach.
Brała udział w kursach mistrzowskich prowadzonych przez znakomitych pedagogów m.in.: Teresę Żylis- Gara, prof. Evę Blahovą, dr hab. Marka Rzepkę czy Paula Esswooda.
Jest laureatką wielu nagród m.in.: Grand Prix Międzynarodowego Festiwalu Oper Oder- Spree (Niemcy, 2008), I Miejsce w XI Międzynarodowym Konkursie Wokalnym im. Imricha Godina (Słowacja, 2009), II miejsce w II Międzynarodowym Konkursie Wokalnym im. Jana Kiepury w Krynicy-Zdroju (2014), I Nagroda w VII Międzynarodowym Konkursie Wokalnym im. H. Halskiej-Fijałkowskiej we Wrocławiu (2015), I miejsce w X Międzynarodowym Konkursie Złote Głosy Mazowsza w Warszawie (2015), Wyróżnienie w XVI Międzynarodowym Konkursie Sztuki Wokalnej im. Ady Sari w Nowym Sączu (2015), Nagroda Specjalna im. Ady Sari dla Najlepszego sopranu koloraturowego w IX Międzynarodowym Konkursie Wokalnym im. Stanisława Moniuszki w Warszawie (2016).
Jest także półfinalistką 33 Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. Hansa Gabora BELVEDERE w Düsseldorfie (2014).
Debiutowała na scenie operowej rolą Kleopatry w Giulio Cesare in Egitto G. F. Haendla w ramach XV Sądeckiego Festiwalu Iubilaei Cantus w Nowym Sączu (2009).
Od 2011  współpracuje z krakowskim zespołem Capella Cracoviensis, z którym wzięła udział w prestiżowym nagraniu płyty Te Deum: Charpentier & Lully pod dyrekcją wybitnego francuskiego dyrygenta – Vincenta Dumestre’a.
W czerwcu 2013 r. wystąpiła na Międzynarodowym Festiwalu Operowym w Aix-en-Provence – projekt Mozart Residency.
Od 2015  jest solistką Krakowskiej Opery Kameralnej.
Działalność artystyczną łączy z pracą pedagoga – od 2012 wykłada na Wydziale Wokalno-Instrumentalnym Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego w Katowicach. /fot. archiwum artystki/
 

  Magdalena WACHOWSKA – pochodzi z rodziny o tradycjach muzycznych. Absolwentka Państwowej Szkoły Muzycznej II st. w Legnicy w klasie skrzypiec swojego ojca Ryszarda Wachowskiego. Naukę śpiewu rozpoczęła pod kierunkiem Beaty Pazio-Grygiel.
W roku 2012 ukończyła z wyróżnieniem studia wokalne w klasie śpiewu prof. Agaty Młynarskiej-Klonowskiej w Akademii Muzycznej im. K. Lipińskiego we Wrocławiu.
Laureatka wielu nagród i wyróżnień m.in.: III nagrody w XII Międzyuczelnianym Konkursie W kręgu Słowiańskiej Muzyki Wokalnej w Katowicach (2010), II nagrody w X Ogólnopolskim Konkursie Wokalnym w Dusznikach Zdroju (2010), wyróżnienia i Nagrody Specjalnej w IX Międzyuczelnianym Konkursie Wykonawstwa Polskiej Pieśni Artystycznej im. E. Kossowskiego w Warszawie (2010), II miejsca i Nagrody Specjalnej w XV Międzynarodowym Konkursie Wokalnym im. I. Godina Iuventus Canti, Vrable (2013), III nagrody i Nagrody Specjalnej w VIII Międzynarodowym Konkursie Wokalnym Złote Głosy w Warszawie (2013), III miejsca w Międzynarodowym Konkursie Wokalnym im. H. Halskiej-Fijałkowskiej (2015).
W roku 2015 otrzymała Teatralną Nagrodę Muzyczną im. J. Kiepury za najlepszy debiut w spektaklach realizowanych w Teatrze Wielkim-Operze w Poznaniu (B. Coli – Anioł dziwnych przypadków oraz A. Nowak – Space Opera).
Uczestniczyła w mistrzowskich kursach wokalnych, prowadzonych przez: Andrzeja Dobbera, Anitę Garanča, Stefanię Kałużankę, Drahomirę Mičkową, Ellę Susmanek, a także w kursach aktorskiej interpretacji wokalnej prowadzonych przez Andreasa Baumanna z Hochschule für Music Carl Maria von Weber w Dreźnie.
Wielokrotna stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Prezydenta Wrocławia i Rektora Akademii Muzycznej we Wrocławiu.
/fot. archiwum artystki/