KONCERT SYMFONICZNY

Jerzego Maksymiuka siła i delikatność  

Bez niego kultura muzyczna byłaby bezbarwna. Artysta stał się uosobieniem charyzmy dyrygenckiej i porywającej szybkości działania. Ma gen entuzjazmu. Podkreśla, że interesują go kontrasty: siła i delikatność, dramatyzm i spokój. 9 kwietnia 2016 roku Maestro Jerzy Maksymiuk kończy osiemdziesiąt lat.

●     W koncercie prowadzonym przez Mistrza zabrzmią trzy utwory. Istotę przesłania jego własnej kompozycji Vers per archi niesie z sobą myśl wyrażona w wierszu Wrażliwość autorstwa młodej poetki Anny Kubaczyńskiej: „Może da się zatańczyć na linii barwnym cieniem”. Maksymiuka zainspirowała tablica, którą mijał codziennie w drodze do sklepu, przemierzając ulicę Hanny Czaki – polskiej harcerki i łączniczki Armii Krajowej – na warszawskim Żoliborzu. W 1944 roku młodą kobietę zatrzymała niemiecka policja. Mimo okrutnego torturowania nie zdradziła towarzyszy z podziemia. Została stracona 11 lutego 1944 w ruinach getta warszawskiego; miała 22 lata. Dla Maksymiuka stała się uosobieniem nie tylko heroicznego bohaterstwa, ale także wyjątkowej wrażliwości. Dlatego, jak zaznaczył, jego utwór zaczyna się bardzo delikatnie, aby potem zanikać.

●     Koncert fortepianowy A-dur KV 488 Wolfganga Amadeusza Mozarta rodził  się w roku 1786 równolegle z Weselem Figara: udzielił mu się pogodny, barwny i efektowny charakter opery. Mozart wyjątkowo cenił fortepian (który może być silny jak orkiestra): jedynie w koncertach fortepianowych następuje u niego stopienie pierwiastków wirtuozowskich  z symfonicznymi w „dwoistą jedność”. Nigdy też te koncerty nie przekraczają granic muzyki towarzyskiej, kierowanej do określonej publiczności. Ku jej radości i estetycznej przyjemności.

●     Skomponowaną w roku 1828 Symfonię C-dur Franza Schuberta wyszperał w Wiedniu u brata kompozytora Ferdinanda wśród innych rękopisów – Robert Schumann. Było to już po śmierci Schuberta. Po raz pierwszy zabrzmiała ona dopiero w Lipskim Gewandhausie w roku 1839 pod batutą Felixa Mendelssohna. Złączone z nią w historii określenie „Wielka” odnosi się do jej wzniosłego charakteru. Motyw wędrówki, który odzywa się w drugiej części Symfonii, jest jednym z kluczowym toposów romantyzmu – stał się symbolem życia człowieka. Schubertowi zarzucano „niebiańskie dłużyzny”: a to wraz z pieśnią wkraczał  do symfonii czas liryczny, zatrzymany.   

Warto zatrzymywać w pamięci wszystkie kreacje Maestro Jerzego Maksymiuka – energetyzują wyobraźnię, dostarczając jej, jakby powiedział Karol Szymanowski: odżywczych witamin. Ad multos annos!  

Małgorzata Janicka-Słysz

 

  Jerzy MAKSYMIUK urodził się w Grodnie. Jego studia muzyczne zwieńczyły trzy dyplomy: z pianistyki (klasa J. Lefelda), kompozycji (klasa P. Perkowskiego) i dyrygentury (klasa B. Madeya). W 1961 r. zdobył I nagrodę na Ogólnopolskim Konkursie Pianistycznym im. I. J. Paderewskiego w Bydgoszczy, ale pianistykę porzucił na rzecz dyrygentury. W 1972 r. założył Polską Orkiestrę Kameralną, którą wkrótce wielu krytyków uznało za jedną z najlepszych orkiestr na świecie. POK koncertowała pod jego batutą na całym świecie w tak prestiżowych salach jak Carnegie Hall, London Proms, Musikverein i oczywiście w Polsce. Sukcesem był także kontrakt z wytwórnią płytową EMI.
W 1975 r. J. Maksymiuk został pierwszym dyrygentem WOSPR (dwukrotne tournée europejskie i w Stanach Zjednoczonych). Lata 1983-1991 to okres owocnego szefowania BBC Scottish Symphony Orchestra, wielu koncertów i tournée z tym zespołem (m.in. Koncerty Promenadowe w Londynie). Tytuł Conductor Laureate przyznany artyście jest wyrazem uznania dla jego osiągnięć w BBC SSO. W 1990 r. Artysta rozpoczął współpracę z English National Opera, gdzie poprowadził premierowe przedstawienia Don Giovanniego i Zemsty nietoperza. Następne lata wypełniły koncerty w wielu prestiżowych salach, m.in. dyrygował koncertem otwierającym salę Filharmonii w Belfaście. Na swym koncie ma koncerty z tak znanymi orkiestrami jak: London Symphony Orchestra, London Philharmonic Orchestra, Orchestre National de France, Tokyo Metropolitan Symphony Orchestra. Regularnie koncertował także w kraju, często z wyróżnianą przez siebie Sinfonią Varsovią.
Nagrał około 100 płyt, m.in. dla wytwórni EMI (13 płyt), Hyperion, Naxos. Wiele uhonorowanych zostało prestiżowymi nagrodami m.in. Wiener Floeten Uhr za interpretacje Mozarta z POK (1982), Gramophone Award za Best Concerto of the Year (1992); otrzymał także kilka Fryderyków, m.in. za nagrany z Sinfonią Varsovią i A. Szymczewską album Karłowicz (BeArTon), poza tym za album Witold Lutosławski  nagrany z Sinfonią Varsovią, J. Olejniczakiem i O. Pasiecznik (BeArTon), a także za album z muzyką H.M. Góreckiego z tą samą orkiestrą, A. Kruszewskim i chórami PR i Schola Cantorum Gedanensis.
Jerzy Maksymiuk zawsze propagował muzykę współczesną. Jest jednym z założycieli Polskiego Towarzystwa Muzyki Współczesnej. Brał udział m.in. w Warszawskiej Jesieni (dwie nagrody Orfeusz), a w różnych krajach dokonał prawykonań ok. 200 współczesnych utworów. W uznaniu tych zasług Strathclyde University w Glasgow uhonorował go tytułem Doctor of Letters. Elgar Society przyznało mu prestiżowy złoty medal za popularyzowanie muzyki Edwarda Elgara. Maestro ma wiele odznaczeń, m.in. Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski i Złoty Medal Gloria Artis. Polskie Radio uhonorowało go Brylantową Batutą. Szczyci się także SuperWiktorem. Jest Honorowym Obywatelem Miasta Białystok.

www.maksymiukbiografia.pl

  Ewa POBŁOCKA urodziła się w Chełmnie. Pochodzi z rodziny muzycznej, jest córką śpiewaczki, Zofii Janukowicz-Pobłockiej. Studiowała w gdańskiej Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej pod kierunkiem Zbigniewa Śliwińskiego i Jerzego Sulikowskiego, uzyskując w 1981 roku dyplom z wyróżnieniem. Studia podyplomowe kontynuowała w Hamburgu pod kierunkiem Conrada Hansena. Korzystała również z konsultacji artystycznych Jadwigi Sukiennickiej, Rudolfa Kerera, Tatiany Nikołajewej i Marthy Argerich. Jest laureatką międzynarodowych konkursów pianistycznych w Vercelli (1977), Bordeaux (1979) i Warszawie (1980).
Występowała niemal we wszystkich krajach Europy, a także obu Amerykach, Chinach, Indonezji, Wietnamie, Republice Południowej Afryki, Singapurze, Korei, Japonii i Australii. Jako solistka występowała m.in. z London Symphony Orchestra, English Chamber Orchestra, Orchestra del Maggio Musicale Fiorentino, Bayerischer Rundfunkorchester, Tonkünstler-Orchester Niederösterreich, New Japan Philharmonic, Polską Orkiestrą Kameralną, Sinfonią Varsovią, Orkiestrą Filharmonii Narodowej oraz Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia w Katowicach.
Chętnie wykonuje muzykę kameralną, ma na koncie występy m.in. z Kwartetem Śląskim, kwartetem Filharmoników Berlińskich, pianistą Dang Thai Sonem (utwory na cztery ręce i dwa fortepiany) oraz śpiewaczkami – Jadwigą Rappé, Olgą Pasiecznik i Ewą Podleś. Obecnie wraz z córkami, Ewą Leszczyńską (sopran) i Marią Leszczyńską (wiolonczela) tworzy Multitrio. Dokonała szeregu prawykonań i premierowych nagrań utworów polskich kompozytorów współczesnych, m.in. Andrzeja Panufnika, Witolda Lutosławskiego, Pawła Szymańskiego i Pawła Mykietyna (koncerty dwóch ostatnich twórców zostały jej zadedykowane). Współpracuje z wieloma radiofoniami europejskimi. W swoim dorobku fonograficznym ma niemal 50 płyt, obejmujących repertuar solowy, kameralny oraz koncertowy od baroku do współczesności, a zarejestrowanych m.in. dla Polskich Nagrań „Muza”, Deutsche Grammophon, Pony Canyon, Victor JVC, Conifer Records, CD Accord, BeArTon.
Jest również cenionym pedagogiem. Prowadzi klasę fortepianu w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy i na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie. Prowadziła kursy mistrzowskie w Kanadzie, Wietnamie, Japonii, Mongolii, Chinach, Irlandii, Norwegii i Korei. Jest także stałym gościnnym profesorem na Uniwersytecie Sztuk Pięknych i Muzyki Geidai w Tokio i Nagoi. Często zasiada w jury krajowych i zagranicznych konkursów pianistycznych.
W 2004 roku otrzymała doroczną nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP. W tym samym roku została również uhonorowana przez Prezydenta RP Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.