telefon:
506 625 430
czynna
7.01 – 10–14, 15–19, 8.01 - 11:30–15:30, 17–18, 9.01 - 9:30–13:30, 17–18
tel/fax:
od poniedziałku do piątku w godzinach 9 - 16, tel. 504 856 500, 12 619 87 22
e-mail:
KONCERT SYMFONICZNY
powiększ
wykonawcy:
Maraton Beethovenowski
Orkiestra Filharmonii Krakowskiej
Azis Sadikovic - dyrygent
Boris Giltburg – fortepian
repertuar:
Ludwig van Beethoven:
- Uwertura Coriolan
- IV Koncert fortepianowy G-dur op. 58
- V Koncert fortepianowy Es-dur op. 73
Uwertura Coriolan po raz pierwszy została zaprezentowana wiedeńskiej publiczności w marcu 1807 roku. Zafascynowany silnym konfliktem wewnętrznym głównej postaci dramatu von Collina, Beethoven postanowił stworzyć własną, muzyczną interpretację zmagań zmysłów i sumienia patrycjusza. W utrzymanej w formie rozbudowanego allegra sonatowego uwerturze wewnętrzna walka Coriolana znajduje odzwierciedlenie w silnych kontrastach tematycznych.
Oczywiście wielkie emocje, którymi z pasją żonglował kompozytor w Coriolanie, nie były zarezerwowane wyłącznie dla jego dzieł inspirowanych literacko i znajdowały ujście także w utworach przeznaczonych na fortepian. Beethoven często występował jako pianista i świetnie znał możliwości tego instrumentu. Wykorzystał je znakomicie w IV Koncercie fortepianowym G-dur op. 58, który powstał w latach 1805-1806, a po raz pierwszy został wykonany w marcu 1807 roku, w pałacu księcia Lobkovitza. Nowatorski jak na tamte czasy koncert był dużym zaskoczeniem dla zgromadzonych w pałacowej sali słuchaczy – nie mogli uwierzyć, że zamiast zwyczajowego wstępu orkiestry usłyszeli najpierw dźwięki fortepianu…
Z powodu finezyjnych, lekkich ozdobników z pierwszej części Allegro moderato, przywodzących na myśl trele ptaka, IV Koncert zyskał przydomek „skowronkowego”. Jego oficjalna premiera odbyła się w Theater an der Wien, kilkanaście miesięcy po prawykonaniu u księcia. Pierwsze publiczne wykonanie utworu nie było jednak udane. Trwający ponad cztery godziny koncert nie znanych jeszcze dzieł Beethovena znudził publiczność, poza tym sala była nie ogrzewana. Na szczęście nie przeszkodziło to w karierze IV Koncertu, którego druga część – krótkie lecz intensywne Andante con moto – jest jednym z najbardziej dramatycznych fragmentów w historii muzyki.
Pierwsze takty kolejnego koncertu fortepianowego, który miał się okazać ostatnim i najbardziej znanym, Beethoven skreślił w 1809 roku. Ukończony przez kompozytora dwa lata później, podobnie jak jego poprzednik V Koncert Es-dur op. 73 został zadedykowany arcyksięciu Rudolfowi Habsburgowi. Pełen efektownych kadencji, a przy tym zachowujący idealną równowagę pomiędzy pierwiastkiem wirtuozowskim i emocjonalnym, utwór zyskał przydomek „cesarskiego”.
Początki zawrotnej kariery sławnego V Koncertu również nie były łatwe, bo po jego premierze publiczność była wyraźnie podzielona. Niektórzy słuchacze zachwycali się dziełem, a inni twierdzili, że intencje kompozytora są im całkowicie obce... Pierwsze wykonanie odbyło się w listopadzie 1811 roku w słynnej sali Gewandhaus w Lipsku, rok później utworu mogli wysłuchać wiedeńczycy. Był to jedyny koncert fortepianowy Beethovena, w którym podczas premiery na scenie zastąpił go inny solista – Jan Schneider. Niestety, kompozytor zmagał się już wtedy z postępującą głuchotą, która stała się największym przekleństwem geniusza. „O ludzie, co macie mnie lub ogłaszacie za nieprzyjaznego, zaciętego czy też mizantropa, jakżeż mnie krzywdzicie! Nie znacie tajemnej przyczyny tego, co się wam takim wydaje…” – pisał mistrz w swoim słynnym testamencie heiligenstadzkim – „Niewiele brakowało, a skończyłbym z życiem. Tylko ona, sztuka, mnie powstrzymała. Ach, zdało mi się to niemożliwe opuścić świat, zanim stworzę to wszystko, do czego czułem się powołany, i wlokłem tak ten nędzny żywot… O Opatrzności, ześlij mi jeden czysty dzień radości!”.
Dorota Staszkiewicz
Azis SADIKOVIC urodził się w Wiedniu w 1983 roku. Studiował w Konservatorium Wien Privatuniversität w klasie dyrygentury profesora Georga Marka oraz w klasie skrzypiec profesora Wernera Hinka (koncertmistrza Wiener Philharmoniker). Studia ukończył z wyróżnieniem w 2008 roku. Uczestniczył w kursach mistrzowskich prowadzonych przez tak wybitnych dyrygentów, jak: Daniel Barenboim, Gustavo Dudamel, Peter Eötvös, Yakov Kreizberg, Colin Metters, Kurt Masur, Günter Neuhold i Nicolàs Pasquet. Współpracował także z Elisabeth Leonskają, Julią Fischer, Bobby'm McFerrinem oraz Pavlem Vernikovem. Austriacki dyrygent ma na swoim koncie pierwszą nagrodę oraz nagrodę specjalną (Caixa-General Special Prize) w Concurso Jovens Maestros 2013 w Lizbonie, a także trzecią nagrodę i Brązową Batutę zdobytą na IX Międzynarodowym Konkursie Dyrygenckim im. G. Fitelberga w 2012 roku w Katowicach. W latach 2007–2012 piastował stanowisko głównego dyrygenta Akademisches Symphonie Orchester Wien. Jest także dyrygentem (założonej przez siebie w 2007 roku) orkiestry Ensemble Wien Klang.
Artysta dyrygował takimi zespołami takimi, jak: Orkiestra Symfoniczna Słowackiego Radia i Telewizji, Orquestra Metropolitana de Lisboa, Narodowa Duńska Orkiestra Radiowa, Jyväskylä Sinfonia Finlandia, Vaasa City Orchestra, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Krakowskiej, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Zielonogórskiej, Jenaer Philharmonie, Kärntner Symphonieorchester, Innviertler Symphonie Orchester, Wiener Akademische Philharmonie, Chorwacka Orkiestra Kameralna, Sinfonietta Baden, Słowacka Orkiestra Symfoniczna, Niš Symphony Orchestra, Manhattan School of Music Symphony Orchestra, Guildhall School of Music and Drama Symphony Orchestra. Współpracował z wieloma artystami zespołów Wiener Philharmoniker i Berliner Philharmoniker oraz z wybitnymi solistami: Julianem Rachlinem, Natalią Ushakovą, Florianem Boeschem, Mojcą Erdmann, Tomaszem Koniecznym.
Azis Sadikovic występował w Opéra National du Rhin (Strasburg), Staatstheater Darmstadt oraz Stadttheater Klagenfurt, gdzie prezentował szeroki repertuar dzieł operowych od Orfeusza i Eurydyki Glucka po Don Giovanniego Mozarta, Fidelia Beethovena i Tannhäusera Wagnera. W 2015 roku pełnił funkcję dyrygenta-asystenta w produkcji The Bassarids Henzego w Teatro dell'Opera di Roma. Z innych ciekawych produkcji warto wymienić wykonanie Adriany na Naxos R. Straussa w Palais Schönburg (Wiedeń, 2013) oraz pierwszą inscenizację Das Budapest Verhör Polgara w Theater Nestroyfof (Wiedeń, 2011).
Ponadto artysta intensywnie angażuje się w wykonania dzieł muzyki współczesnej. Był gościem Festivalu Voix Nouvelles w Royaumont (Francja), gdzie dyrygował zespołami Ensemble Linea oraz Namascae Lemanic Modern Ensemble.
Boris GILTBURG - urodził się w 1984 roku w Moskwie. Naukę gry na fortepianie rozpoczął już w wieku pięciu lat i w Tel Awiwie kontynuował ją u profesora Arie Vardiego.
Pianista jest laureatem wielu nagród na konkursach międzynarodowych, w tym pierwszej nagrody wraz z Nagrodą Publiczności w Santander (2002), nagrody za najlepsze wykonanie koncertu klasycznego wraz z drugą nagrodą na Konkursie im. A. Rubinsteina (2011), czy wreszcie, w 2013 roku, najwyższej nagrody na prestiżowym Konkursie Królowej Elżbiety w Brukseli.
Od występu w 2007 roku z Philharmonia Orchestra Boris Giltburg rokrocznie występuje w Royal Festival Hall w Londynie. W 2010 roku zadebiutował wraz z BBC Scottish Symphony na BBC Proms, a w sezonie 2011/2012 – z London Philharmonic. Występował również z Deutsches Symphonie-Orchester Berlin, Frankfurt Radio Symphony, Orchestre National du Capitole de Toulouse, Royal Flemish Philharmonic, Swedish Radio Symphony, Danish Radio Symphony oraz Prague Symphony.
Jeszcze jako nastolatek odbył tournée w USA z Israel Chamber Orchestra, by w 2007 roku zadebiutować z Indianapolis Symphony. W lutym 2005 roku zadebiutował z Israel Philharmonic i od tego czasu regularnie koncertuje w Izraelu z programami koncertowymi, recitalami oraz jako kameralista. Gościł z koncertami w Azji oraz w Ameryce Południowej.
Borys Giltburg grał recitale w prestiżowych salach koncertowych, m.in. w Concertgebouw w Amsterdamie, Konzerthaus w Wiedniu, Herkulessaal w Monachium, w paryskim Luwrze, Tonhalle w Zurichu, Wigmore Hall oraz Southbank Centre w Londynie, i wielu innych. Wystąpił na festiwalach Klavierfest am Ruhr, Schwetzingen, Lucernie, Piano aux Jacobins oraz Cheltenham. W ostatnim sezonie artystycznym zadebiutował na Piano Festival w Nowej Zelandii. Wystąpił także w National Centre for the Performing Arts w Pekinie.
Współpracował z wieloma dyrygentami, w tym z Michaiłem Pletniewem.
Nagranie Sonat wojennych Prokofiewa (sierpień 2012 roku) dla firmy Orchid zostało wyróżnione przez Gramophone jako ‘Editor’s Choice’ oraz otrzymało najwyższą ocenę Daily Telegraph. W marcu 2013 roku płyta została włączona przez firmę Orchid do cyklu „Specialist Classical Album Chart”. Wcześniej artysta nagrywał dla firmy EMI w ramach cyklu „Debiuty”.
Wersja do druku
© Filharmonia Krakowska 2010